Thuật toán đã tìm thấy khoảng một nghìn rưỡi quả bom và đạn như vậy, trong khi các dịch vụ rà phá bom mìn địa phương gần đây chỉ tìm thấy hai quả bom.
Các nhà toán học và sử học đã tạo ra một mạng lưới thần kinh nhân tạo (Artificial neural networks – ANNs, hay ngắn gọn là NNs) có thể tìm thấy dấu vết của những quả bom chưa nổ qua các bức ảnh vệ tinh. Với sự giúp đỡ của ANNs, tại khu vực lân cận một trong những ngôi làng ở phía nam Campuchia, các nhà khoa học đã tìm thấy khoảng 1,5 nghìn quả bom đạn chưa nổ, còn sót lại từ Chiến tranh Việt Nam. Một bài báo mô tả công việc của họ đã được xuất bản trên tạp chí khoa học PLoS One.
“Thông thường, việc rà phá bom mìn ở một khu vực nhất định đòi hỏi rất nhiều tiền bạc và thời gian. Hệ thống của chúng tôi cho phép tối ưu hóa quy trình này bằng cách xác định những khu vực nguy hiểm nhất cần rà phá bom mìn trước”, Erin Lin, nhà sử học tại Đại học bang Ohio (Mỹ) nhận xét; cô cũng là một trong những tác giả của công trình.
Sau nhiều cuộc xung đột quân sự, vật liệu chưa nổ thường vẫn còn sót lại – mìn, đạn pháo hoặc bom thả từ máy bay. Chúng gây ra mối đe dọa lớn cho người dân. Chẳng hạn, ở Campuchia, theo ước tính mới nhất của Liên Hợp Quốc, kể từ khi Chiến tranh Việt Nam kết thúc, bom mìn (còn sót lại sau chiến tranh) đã cướp đi sinh mạng của hơn 64 nghìn người. Lin và các đồng nghiệp của cô đã sử dụng mạng thần kinh nhân tạo để giải quyết vấn đề này.
Tiếng vọng chiến tranh
Các nhà khoa học đã tạo ra hai thuật toán trên máy tính có thể tìm ra những miệng hố ẩn xuất hiện khi một quả bom chưa nổ rơi xuống đất. Chương trình đầu tiên, đơn giản hơn, xác định tất cả các khu vực “đáng ngờ” trong rừng rậm và đồng ruộng, và chương trình thứ hai, dựa trên mạng thần kinh nhân tạo, “sàng lọc” chúng và xác định chính xác các vị trí bom rơi (và chưa nổ).
Các nhà phát triển đã thử nghiệm hoạt động của hệ thống này trên các bức ảnh vệ tinh chụp khu vực xung quanh làng Kampong Trabek, nằm ở phía nam Campuchia. Từ năm 1970 đến năm 1973, khi Không quân Hoa Kỳ đang cố gắng phá hủy Đường mòn Hồ Chí Minh và ngăn chặn việc thành lập chế độ cộng sản ở Campuchia, ngôi làng này đã bị ném bom đặc biệt dữ dội.
Tổng cộng, người Mỹ đã thả hơn ba nghìn quả bom xuống Kampong Trabek. Một phần đáng kể trong số chúng không phát nổ và tiếp tục nằm trong đất trên các cánh đồng và rừng rậm địa phương. Mạng thần kinh nhân tạo có thể phát hiện các miệng hố còn sót lại từ khoảng một nửa số bom được thả xuống, tức là khoảng 90% tổng số vật liệu chưa nổ ước tính.
Để so sánh, các cơ quan rà phá bom mìn địa phương chỉ có thể phát hiện được hai quả bom trong những năm gần đây. Điều này cho thấy một phần đáng kể số đạn vẫn còn ẩn trong lòng đất và gây ra mối nguy tiềm ẩn cho cư dân địa phương, điều mà các nhà khoa học hy vọng mạng thần kinh nhân tạo của họ sẽ giúp loại bỏ.
PHẠM BÁ THỦY
Theo tass.ru
