Cũng là trải qua những thời khốn khó, thậm chí sự khốn khó của họ còn khắc nghiệt, tàn nhẫn và đẫm máu nữa. Chúng ta cũng trải qua những sự khốn khó, với chiến tranh và những nhọc nhằn cấm vận. Nhưng điều khác biệt giữa ta và họ, là trong khốn khó, họ vẫn có những hạt giống của cây tùng, cây bách để chỉ cần có cơ hội vươn lên khỏi khốn khó là vươn thẳng đứng, làm nên sự vĩ đại của dân tộc. Ta cũng vươn lên, nhưng chỉ là những đám cây dại, cây tạp.
Đó là sự khác biệt của tầm vóc quốc gia, của ý chí và nhân cách con người, của sự vĩ đại về chữ nhẫn. Một quốc gia thiếu đi những con người có Trí và có Chí, có Tâm đi cùng với Tầm thì không thể vươn lên thẳng đứng được. Có là tre thì cũng cong queo oằn èo. Có choàng vào những lớp áo đẹp, son phấn, trang sức thì vẫn chỉ là một kẻ quê mùa kệch cỡm.
Vấn đề quan trọng là phải tự nhận thức, tự soi lại chính mình, để rồi không tại ai khác ngoài chính mình phải vươn lên, phải tu thân, để tề gia cho tử tế, mà trị quốc cho ra hồn, mà bình thiên hạ để giữ cho độc lập – tự do, có thái bình, có bền vững thì mới hạnh phúc được.
Đúng là, dân tộc ta có sánh vai được với các cường quốc năm châu hay không chính nhờ ở công học tập của các cháu. Tiếc rằng, cái sự học nó hạn hẹp và thiếu tầm quá, nên rốt cuộc vẫn quẩn quanh và chẳng bằng ai. Có chăng bằng thì cũng là sự tự sướng và những giấc mơ ảo ảnh.